Vanuit onze ervaring met het organiseren van samenwerking over organisatiegrenzen heen, zien we een aantal uitdagingen. Die komen voort uit de wereld van ‘begrensd samenwerken,’ waarin de eigen organisatie en eigen belangen de belangrijkste lens zijn om doorheen te kijken. Je ziet dat je het als organisatie niet alleen kunt, maar weet niet hoe je over je eigen schaduw heen kunt stappen.
De uitdaging
Worstel je met vragen als:
- Wie houden zich allemaal met dit vraagstuk bezig, en hoe voorkom ik dat ik hen in de wielen rijd?
- Is het zinvol om me aan te sluiten bij netwerksamenwerkingen, kan ik daar echt het verschil maken?
- Stel ik wil een nieuwe netwerksamenwerking opstarten, hoe houd ik dan ‘regie’ op het vraagstuk?
- Hoe werken governance (besturing), budgettering en communicatie wanneer ik buiten onze eigen organisatiegrenzen werk?
- Hoe kan ik als versneller werken van een netwerk, zonder het over te nemen?
Grenzeloos samenwerken is een spannende onderneming, omdat je je per definitie kwetsbaarder opstelt als organisatie. Je treedt vaak op als gelijkwaardige van andere inbrengers van kennis, ambitie en energie. En in andere gevallen faciliteer je voornamelijk anderen om elkaar te vinden en vertrouwen op te bouwen rond een nieuwe samenwerking. Het vraagt om bij elk vraagstuk op maat, een manier van samenwerken te ontwikkelen die het vraagstuk echt verder helpt. Ook wanneer je eigen organisatiebelangen in smalle zin, niet direct voorop staan.
Onze aanpak: Grenzeloos samenwerken is klein beginnen
Hoewel het onderwerp soms zwaar klinkt, hoeft grenzeloos samenwerken niet gepaard te gaan met het optuigen van een groots en meeslepend netwerk vanaf dag één. Belangrijker is om naar buiten te gaan en de eerste vertrouwensrelaties te bouwen rondom je vraagstuk. Dit maakt het mogelijk om een basisversie van je grenzeloze samenwerking neer te zetten. Zoals een eerste versie van een Decentrale Autonome Organisatie (DAO). Daarmee maak je de eerste leden van een netwerk in wording bewust van de nieuwe mogelijkheden die er zijn voor het vormgeven en inhoud geven van samenwerking rond een vraagstuk.
Het netwerk vormt zich en ontwikkelt zich dan vroeg in het proces, met alle geleerde lessen van dien. Tegelijkertijd weten we dat het voor leiders en bestuurders spannend kan zijn om een samenwerking van deze vorm op te starten, zonder dat er bijvoorbeeld akkoorden, formele opdrachten of onderhandelingen aan vooraf zijn gegaan.
Daarom is het van belang om ook met deze doelgroep het gesprek aan te gaan: hoe kunnen we een vraagstuk aanpakken mét anderen, gericht op de lange termijn en denkend voorbij onze eigen grenzen? Ook in dat gesprek zal blijken dat je vandaag al iets kan doen om de vraagstukken buiten, de samenwerking te geven die ze verdienen.
Een grenzeloze samenwerkvorm: de Decentrale Autonome Organisatie (DAO)
Grenzeloos samenwerken is meer dan een papieren concept. Het gebeurt al op allerlei plekken. Bijvoorbeeld bij het revitaliseren van steden, het verbeteren van de gezondheidszorg en het sneller naar de markt brengen van innovaties. Een organisatievorm die hiervoor sinds 2016 wordt ingezet, is de zogenaamde Decentrale Autonome Organisatie (DAO).
Dit is een type organisatie die het makkelijk maakt voor spelers rond een vraagstuk om zich aan te sluiten, met elkaar richting te geven aan oplossingen en samen met budget te doen wat nodig is. Dat alles zeer transparant en gebruikmakend van online platforms die samenwerking vergemakkelijken. We hebben de afgelopen jaren verschillende DAO samenwerkingen ontworpen en begeleid. Daarbij spelen ook de juridische en fiscale kaders die we in Nederland hebben een rol. In de VS is men al zo ver gegaan om voor de DAO een specifieke rechtsvorm in te richten: de DAO LLC. Mogelijk dat we daar op termijn ook hier mee te maken krijgen.
Onze expertise
Verschillende spelers dragen bij aan de kennisnontwikkeling rond grenzeloos samenwerken. Zo is er de Linkedin persona ‘Grenzeloos Samenwerken’ waaraan voornamelijk deelnemers vanuit ministeries en verschillende onafhankelijke adviseurs een bijdrage leveren. Als Organize Agile leveren we onze bijdrage, door als eerste in Nederland denk -en werkwijzen te introduceren rond netwerksamenwerking middels DAO’s.
In praktijk houden we ons bezig met:
- Gemeenschapsactivatie en ontwikkeling
- Versterking van de impact van (nieuwe) netwerkorganisaties
- Begeleiden van domein -en organisatieoverstijgende innovatietrajecten
- Vergroten van eigenaarschap bij uitvoeringsorganisaties